Havolani bosdim – pulimdan ayrildim

Oxirgi paytlarda firibgarlar faqat qo‘ng‘iroq qilmaydi — ular endi havola yuborish usulini ham yaxshi o‘zlashtirib olishgan. Ular sizga xuddi tanishlaringizdek yozadi:

“Menga ovoz bering”, “Hujjatni oching”, “Yetkazib berish tasdiqlanmagan” va hokazo.

Ammo bunday havola ortida zararli sayt yoki hatto ma’lumotlarni o‘g‘irlaydigan dastur yashiringan bo‘lishi mumkin.

Sizga xabar keladi — do‘stingiz, kuryer, bank yoki davlat idorasi nomidan. Ichida — havola. Siz havolaga bosasiz: 

Unga kirasiz - va:

• soxta saytga tushib qolasiz. Masalan, bank sahifasiga o‘xshagan, lekin unda sizdan telefon raqami, karta ma’lumotlari yoki SMS-kod so‘raladi;

   

• yoki telefoningizga zararli ilova yuklanadi. Bu ilova siz sezmagan holda yozishmalaringiz, SMS kodlaringiz, hatto bank ilovangizga kirishni nazorat qilib turadi.

• “Menga ovoz bering” – havola orqali “saytga kirish” so‘raladi. Siz telefon raqamingizni va kodni yozasiz – aslida esa firibgarlarga pul yuborasiz.

   

• “Mahsulotingizni yetkazib berish rasmiylashtirilmadi” — havolada sizdan yetkazib berish uchun to‘lov qilish so‘raladi. Kartangizni yozasiz – pullar firibgarga ketadi.

   

• “Hujjatlarni yuklab oling” – fayl yuklab olinadi, lekin bu “hujjat” emas, balki telefoningizga ruxsatsiz kiradigan ilova.

• Saytlar haqiqiysiga juda o‘xshab yaratilgan bo‘ladi. Masalan, payme.uz o‘rniga paymeuz.uz, nbu.uz o‘rniga nbubanc.net.

• Sayt rus yoki o’zbek tilida,til, logotip, dizayn – hammasi tanish. Faqat havola noto‘g‘ri.

• Zararli ilovalar o‘zini o‘yin, PDF, yoki “yangilanish” sifatida ko‘rsatadi.

1. Shubhali havolalarni hech qachon bosmang — hattoki do‘stingiz yuborgan bo‘lsa ham. Uning akkaunti buzilgan bo‘lishi mumkin.
2. Sayt manzilini tekshiring – g‘alati domenlar (.top, .click, .ru.com) bo‘lsa, bu havola ishonchli emas.
3. Hech qachon ilovani havola orqali o‘rnatmang — faqat Google Play yoki App Store orqali yuklab oling.
4. Agar sahifada sizdan karta raqami, kod, login so‘ralsa – shunchaki yoping.
5. Telefonda antivirus va tizim yangilanishlari yoqilgan bo‘lsin, ayniqsa Android foydalanuvchisi bo‘lsangiz.

• Telefoningizda yangi ilova o‘rnatilganmi, tekshiring. Begona ilovalarni o‘chirib tashlang.
• Telegramda ikki bosqichli himoyani yoqing.
• Bank ilovasi sozlamalarini ko‘rib chiqing.
• Bankka o‘zingiz qo‘ng‘iroq qiling, vaziyatni tushuntiring. Zarur bo‘lsa, kartangizni vaqtincha bloklab turing.

Hech qanday "bonus", "yetkazib berish", "tanlov" sababli hech kim sizga havola yubormaydi. Bu aldamchi signal bo‘lishi mumkin.

Agar yaqin tanishingizdan shubhali havola kelsa, qo‘ng‘iroq qilib aniqlashtiring.

Xavfsizlik – ehtiyotkorlikdan boshlanadi.