Byudjet va tejamkorlik

Valyuta konvertatsiyasi o‘zi nima

Nataly Fein

 

Chet el do‘konlarida yoki xorijiy saytlarda karta bilan to‘lov qilganda, ko‘pincha hisobdan saytdagi narxdan ko‘proq pul yechiladi. Bunga sabab — valyuta konvertatsiyasi. Ya’ni bank sizning so‘mingizni dollar yoki yevroga o‘z kursi bo‘yicha aylantiradi. Bu jarayon qanday ishlashini va ortiqcha to‘lamaslik yo‘llarini tushuntiramiz.

Konvertatsiya nima va u qanday ishlaydi

Bu bir valyutadagi pulni boshqasiga aylantirish. Masalan, bankda so‘mni dollarga almashtirsangiz — bu konvertatsiya. Yoki siz dollar kartasi bilan to‘lov qilmoqchisiz, lekin sayt faqat yevroni qabul qiladi, bank summani o‘z kursi bo‘yicha hisoblab beradi.


Xuddi shu narsa chet elda xarid qilganda ham bo‘ladi. Agar sizda so‘m kartasi bo‘lsa, to‘lov boshqa valyutada amalga oshirilsa, bank avval so‘mni dollarga, keyin esa dollarni to‘lov qilinayotgan davlat valyutasiga aylantiradi. Bu ikki bosqichli, ya’ni “ikki martalik konvertatsiya” deyiladi.


Konvertatsiya uchun bank, Visa, Mastercard va boshqa to‘lov tizimlari ham komissiya olishi mumkin. Ba’zan komissiya barcha xaridlarda belgilangan bo‘ladi, ba’zan esa to‘lov miqdoridan foiz sifatida olinadi. Masalan, TBC Bank’ning dollar Visa kartasida xalqaro to‘lovlar uchun komissiya — 50 sent. Ko‘p holatda bu foizli komissiyadan arzonroq.


Agar to‘lov ikki martalik konvertatsiya orqali o‘tsa, komissiya ham ikki marta olinadi: avval sizning bankingiz, keyin sotuvchining banki tomonidan. Shu sababli chet elda so‘m kartasi bilan to‘lash odatda qimmatroq tushadi.

Chet elda qanday qilib kamroq to‘lash mumkin

Onlayn xaridlar, mehmonxona va xorijiy servislar uchun dollar kartasidan foydalangan ma’qul. Bu holda bank summani ikki marta hisoblamaydi va siz konvertatsiyani deb ortiqcha pul yo‘qotmaysiz.


Agar bir davlatda tez-tez to‘lov qilsangiz, o‘sha davlat valyutasidagi kartani ochgan yaxshi. Shunda umuman konvertatsiya bo‘lmaydi.


Internet xaridlari uchun TBC Bank’ning Visa Gold virtual kartasi ham juda qulay. Bir martalik to‘lov limiti — 8 000 dollargacha, bir kunda esa 10 000 dollargacha sarflash mumkin. Kartani ilova orqali tezda ochib, marketpleyslar va xorijiy saytlarda ishlatish mumkin.

Xalqaro pul o‘tkazmalarida konvertatsiya qanday ishlaydi

Chet eldan pul kelganda konvertatsiya faqat bitta holatda bo‘ladi — agar o‘tkazma valyutasi bilan hisobingiz valyutasi bir xil bo‘lmasa. Masalan, pul dollarda yuborildi va dollar kartangizga tushdi — bank hech narsani qayta hisoblamaydi, summa qanday bo‘lsa shunday keladi. Ammo o‘sha pul so‘m kartangizga tushsa, bank uni amaldagi kurs bo‘yicha so‘mga aylantiradi.


Oddiy misol: sizga 100 dollar yuborildi. Agar u dollar hisobingizga tushsa, 100 dollar bo‘lib keladi. Agar so‘m kartangizga tushsa — konvertatsiya bo‘ladi va pul so‘mda hisoblab beriladi.


Ba’zi banklarda xalqaro o‘tkazmani olish uchun bo‘limga borish kerak. TBC’da bu jarayon ancha oson — pul o‘tkazmalari to‘g‘ridan to‘g‘ri TBC UZ ilovasiga keladi. Ilovada “O‘tkazmalar” bo‘limini ochasiz, tizimni tanlaysiz, o‘tkazma raqamini va pul tushadigan kartani kiritasiz.


Pulni so‘mga almashtirish yoki AQSh dollarida Visa virtual kartada saqlab qo‘yish mumkin. Hammasi ilovani ichida, avtomatik tarzda ishlaydi.

Qisqacha: konvertatsiya haqida nimalarni bilish kerak

  • Konvertatsiya — bu bir valyutani boshqasiga almashtirish. Bu karta, xarid yoki o‘tkazma valyutalari mos kelmaganda yuz beradi.
  • Xaridni do‘kon yoki servis ishlatadigan valyutada qilish foydaliroq. Shunda ikki martalik konvertatsiya bo‘lmaydi.
  • Chet el to‘lovlari uchun dollar yoki valyuta kartasi qulayroq.
  • Kurs va komissiyalar banklarga qarab farq qiladi, shuning uchun yirik to‘lovdan oldin tekshirib ko‘rgan ma’qul.
  • Chet eldan pul o‘tkazmalarini esa TBC UZ ilovasi orqali istalgan vaqtda, onlayn qabul qilish mumkin.